Opera 7 februari 2009

Zaterdag 7 februari 2009, Concertgebouw Amsterdam
Opera concertant

Wagner: Die Meistersinger von Nürnberg

Hans Sachs - Robert Holl
Veit Pogner - Ain Anger
Sixtus Beckmesser - Eike Wilm Schulte
Walther von Stolzing - Burkhard Fritz
David - Rainer Trost
Eva - Barbara Haveman
Magdalene - Elizabeth Bishop
Groot Omroepkoor
Radio Philharmonisch Orkest o.l.v. Jaap van Zweden

Een jaar en enkele dagen geleden zat ik op het podium bij de concertante uitvoering van Lohengrin, gedirigeerd door Jaap van Zweden (hier de weblog daarvan). Toen een revelatie, en nu haast vanzelfspreklend: een prachtige Wagner-uitvoering, in belangrijke mate door Nederlanders gedragen (dirigent, orkest, koor en twee belangrijke rollen). Een zeldzaamheid bovendien: ik moest mijn wekker zetten om voldoende op tijd in het Concertgebouw te zijn. De uitvoering begon al om 11.00 - een planningsfoutje omdat er ook al een avondconcert in de Grote Zaal ingeboekt stond? Wagner, orkest en Van Zweden zorgden er echter voor dat ik om 11.15 uur mijn tijdsbesef helemaal vergeten was. Want het moet nog maar eens onderstreept worden: Die Meistersinger von Nürnberg is een verrukkelijke, leuke, ontroerende en meesterlijk gecomponeerde opera. De ouverture is sowieso een van de allerbeste geschreven orkestwerken en behoort tot mijn ultieme lievelingsstukken. Evenals bij de Lohengrin vorig jaar zat ik niet ideaal: opnieuw op het podium, en nu langs de trap. Prachtig uitzicht, dat wel, maar ik had liever de zangers van voren bekeken. De balans tussen zangers en orkest viel daardoor in mijn oren uit in het nadeel van de zangers, dus het is lastig een afgewogen oordeel te vellen over hun presteren. Dat wil niet zeggen dat ik niet van hen genoten heb: Holl zong en acteerde met autoriteit, Schulte zette een uitstekende Beckmesser neer (m.i. één van de moeilijkste Wagner-rollen) en Trost oogde en zong een jeugdige David; Fritz en Haveman vond ik goed maar niet uitzonderlijk. Het Groot Omroepkoor en het Radio Philharmonisch bleken betrouwbare en harmonieuze partijen voor deze complexe materie. Maar ondanks alle grootse prestaties van de uitvoerenden: de meeste hulde moet toch uitgaan naar Wagner (hierboven een foto uit de tijd waarin hij aan de opera werkte) die met Die Meistersinger von Nürnberg een verrukkelijk meesterwerk componeerde vol sublieme details. Waar Mozart in Don Giovanni verwijst naar Le nozze di Figaro (zonder die naam te noemen), verwijst Wagner geweldig geïntegreerd in het lopende verhaal wél met naam en toenaam naar een eerdere compositie (Tristan und Isolde): de eerste heuse opera-trailer! Moge Van Zweden doorgaan met een concertante Wagner-cyclus...